Gebelikte bacaklarda sıvı birikimi neden olur?

Gebelik döneminde bacaklarda ve ayaklarda görülen şişlikler, anne adaylarının sıklıkla karşılaştığı bir durumdur. Vücudun artan sıvı hacmi, hormonal dengeler ve fiziksel değişimler bu durumun temel nedenleri arasında yer alır. Ödemle başa çıkmanın yolları ve ne zaman tıbbi destek alınması gerektiğine dair pratik öneriler, bu süreci daha rahat geçirmenize yardımcı olabilir.

29 Ekim 2025

Gebelikte Bacaklarda Sıvı Birikimi (Ödem) Nedenleri


Gebelik sırasında bacaklarda, ayaklarda ve ayak bileklerinde şişlik (ödem) yaygın olarak görülen bir durumdur. Bu durum genellikle zararsızdır ve vücudunuzun gebeliğe verdiği normal bir tepkidir. İşte gebelikte bacaklarda sıvı birikiminin başlıca nedenleri:

  • Vücutta Artan Sıvı ve Kan Hacmi: Gebelikte vücudunuzdaki toplam sıvı ve kan miktarı yaklaşık %50 oranında artar. Bu ekstra sıvının bir kısmı dokular arasında birikerek ödeme neden olur.
  • Rahimin Büyümesi ve Basınç: Büyüyen rahim, pelvis bölgesindeki büyük damarlara (özellikle inferior vena kava'ya) baskı yapar. Bu baskı, bacaklardan kalbe dönen kan akışını yavaşlatır ve kanın bacak damarlarında göllenmesine yol açar. Bu da sıvının damar dışına sızmasına ve dokularda birikmesine neden olur.
  • Hormonal Değişiklikler: Gebelikte progesteron gibi hormonların seviyeleri yükselir. Bu hormonlar, vücudunuzun sodyum ve suyu tutmasına neden olarak ödem oluşumunu kolaylaştırır.
  • Uzun Süre Ayakta Durma veya Oturma: Uzun süre aynı pozisyonda kalmak (ayakta durmak veya oturmak), yerçekiminin etkisiyle bacaklardaki kanın ve sıvının kalbe dönüşünü zorlaştırarak şişliği artırabilir.
  • Sıcak Hava: Sıcak hava, damarların genişlemesine neden olabilir ve bu da sıvının dokulara sızmasını kolaylaştırarak ödemi şiddetlendirebilir.

Ne Zaman Endişelenmeli?


Bacaklardaki şişlik genellikle normal olsa da, aşağıdaki belirtilerden herhangi biri eşlik ediyorsa derhal doktorunuza başvurmanız önemlidir, çünkü bu belirtiler preeklampsi gibi ciddi bir durumun işareti olabilir:

  • Yüzde ve göz çevresinde ani veya şiddetli şişlik
  • Ellerde aşırı şişme
  • Şiddetli ve ani baş ağrısı
  • Görme bozuklukları (bulanık görme, ışık çakmaları)
  • Karnın üst bölgesinde, özellikle sağ tarafta şiddetli ağrı
  • Nefes darlığı
  • Bacaklardaki şişliğin tek taraflı, kızarık, sıcak ve ağrılı olması (bu, derin ven trombozu - pıhtı belirtisi olabilir)

Ödemi Hafifletmek İçin Öneriler


  • Mümkün olduğunca ayaklarınızı yukarı kaldırarak dinlenin.
  • Uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan kaçının. Otururken veya ayaktayken düzenli aralıklarla hareket edin.
  • Yan tarafınıza, tercihen sol tarafınıza yatarak uyuyun. Bu, rahmin damarlara olan baskısını azaltır.
  • Rahat, destekleyici ayakkabılar giyin.
  • Dar giysilerden kaçının.
  • Doktorunuzun önerdiği şekilde düzenli, hafif egzersizler yapın (yürüyüş, yüzme gibi).
  • Doktorunuzun onayı ile bacaklarınıza hafif masaj yaptırabilirsiniz.
  • Doktorunuzun talimatları doğrultusunda tuz tüketimini sınırlayın, ancak yeterli su içmeye devam edin.

Unutmayın, gebelikteki her türlü değişiklik ve şikayetiniz hakkında en doğru bilgiyi ve yönlendirmeyi doktorunuzdan alabilirsiniz.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni